Στα τέλη Δεκεμβρίου παραδόθηκε στο κοινό ορατός και επισκέψιμος με στερεωμένους και συντηρημένους τους τοίχους των αρχαίων σπιτιών, ηλικίας περίπου5.000 χρόνων, με διάδρομο επίσκεψης για να μην πατάει ο κόσμος πάνω στα αρχαία, χώρους ανάπαυσης και θέασης, φυλάκιο, εκδοτήριο εισιτηρίων και ένα μικρό μουσειάκι, όπου φυλάσσονται τα ενδιαφέροντα κινητά ευρήματά του.



Προϊστορικά πλοιάρια από την Τροία και την Κύπρο άραζαν στο λιμανάκι της Θερμής Λέσβου που ανασκάφηκε και αναδείχθηκε πρόσφατα

Ο οικισμός αυτός βρίσκεται 10 χλμ. βόρεια της Μυτιλήνης, ανάμεσα σε δύο ρέματα και δύο αμμουδερές παραλίες, όπου θα προσορμίζονταν τα μικρά προϊστορικά πλοιάρια μεταφέροντας εμπορεύματα από Ανατολή και Δύση. Πρωτοανασκάφηκε μεταξύ των ετών 1930-1933 από την Αγγλίδα αρχαιολόγο Γουίνιφρεντ Λαμπ. Στη συνέχεια για λόγους προστασίας επιχωματώθηκε και από το 2005 η Κ'Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων άρχισε την ξανα-αποκάλυψή του.



Τα νέα στοιχεία που προέκυψαν παρουσίασε η διευθύντρια της Κ'ΕΠΚΑ Ολγα Φιλανιώτου στο πλαίσιο των διαλέξεων της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. «Η Θερμή είναι ευρύτατα γνωστή ως ένα από τα πρωιμότερα παραδείγματα αστικοποίησης στη Μεσόγειο. Ηδη από τις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ. παρουσιάζει αστικά χαρακτηριστικά και πολεοδομική οργάνωση», ανέφερε μεταξύ άλλων. 

Κατ' αρχήν πρέπει να τη φανταστούμε διπλάσια σε έκταση από το ορατό σήμερα κομμάτι της (περίπου 8 στρέμματα). Ενα μεγάλο τμήμα της φαίνεται πως έχει καταποντιστεί εξαιτίας της διαβρωτικής επίδρασης της θάλασσας. Το σημαντικό είναι ότι έχουν απαλλοτριωθεί πέριξ του αρχαιολογικού χώρου σε έκταση 30 στρεμμ. όλες οι ιδιοκτησίες, οπότε έχει διασφαλισθεί ζώνη προστασίας. 



«Τα κτίρια είναι ορθογώνια, με ευρύχωρα δωμάτια εξοπλισμένα με εστίες για μαγείρεμα και θέρμανση, λιθόκτιστους πάγκους εργασίας, οργανωμένα σε οικοδομικά συγκροτήματα που ανάμεσά τους περνούν δρόμοι στρωμένοι με ψιλά λευκά βότσαλα. Η χωροταξική οργάνωση και τα κινητά ευρήματα απηχούν μια οικονομικά εύρωστη προϊστορική κοινωνία με σύνθετο χαρακτήρα και δίνουν πλούσιες πληροφορίες για ποικίλες δραστηριότητες: αλιεία, παρασκευή τροφής, αγγειοπλαστική, υφαντική, βυρσοδεψία, ενώ ιδιαίτερα αξιοσημείωτο στοιχείο από την πρώτη κιόλας πόλη (αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ.) είναι η προηγμένη γνώση της τεχνολογίας των μετάλλων». 



Η Θερμή αποτέλεσε σταθμό σ' ένα θαλάσσιο δρόμο, που ένωνε το βόρειο με το νότιο Αιγαίο, τη Δύση με την Ανατολή, ξεκινώντας από την Τροία και φτάνοντας ώς την Κύπρο, με ενδιάμεσους σταθμούς περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Οι εξωτερικές της σχέσεις φαίνονται και από τις εισαγωγές σπάνιων για την εποχή μετάλλων, όπως ο κασσίτερος.